ABD Başkanı Donald Trump ile Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan New York’ta bir araya gelecek. Görüşmenin ana gündem maddelerinden biri dikkat çekiyor. Türkiye’nin Eskişehir Beylikova’daki nadir toprak elementleri rezervleri masaya yatırılacak.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’na katılmak üzere ABD’ye gitti. New York’ta önemli temaslarda bulunacak. Programında ABD Başkanı Donald Trump ile görüşmesi de yer alıyor.
Bu kritik görüşme 25 Eylül’de yapılacak. Sözcü gazetesi yazarı Serdar Cebe, görüşmenin perde arkasını paylaştı. Trump’ın Türkiye’den bazı talepleri olacağı öne sürüldü.
Talepler arasında Eskişehir Beylikova’daki nadir toprak elementleri rezervleri bulunuyor. Bu elementler birçok alanda kullanılıyor. Havacılık, savunma ve uzay sanayisi bunlardan bazıları. Biyomedikal sektöründe de önem taşıyor.
Washington kulislerinde bu konu “Trump’ın ağzındaki bakla” olarak anılıyor. ABD, Çin’e mineral bağımlılığını azaltmak istiyor. Bu arayışın merkezinde Beylikova rezervleri yer alıyor.
Eskişehir Beylikova, nadir toprak elementi rezervlerinde dünyada ikinci sırada. Çin’in 800 milyon tonluk rezervi bulunuyor. Türkiye’deki rezerv ise 694 milyon ton olarak belirlendi.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’na bağlı Eti Maden, Beylikova’da çalışmalar yürütüyor. Beylikova Florit, Barit ve Nadir Toprak Elementleri İşletmesi 2023’te açıldı. Burada üretim faaliyetleri devam ediyor.
Beylikova rezervleri neden bu kadar değerli?
Nadir toprak elementleri modern teknoloji için hayati önem taşıyor. Telefonlardan elektrikli araçlara, savunma sistemlerinden tıbbi cihazlara kadar geniş bir kullanım alanı var. Bu elementler stratejik bir değere sahip. Dünya ekonomisi için vazgeçilmezler.
ABD’nin Ankara Büyükelçisi Thomas Barrack, daha önce bu konuya değinmişti. Senato Dış İlişkiler Komitesi’nde konuştu. Türkiye’nin nadir toprak elementleri yataklarını “stratejik fırsat” olarak tanımladı.
Barrack, Türkiye’yi potansiyel bir tedarik ortağı görüyor. NATO’nun askeri gücü olarak da önemini vurguladı. Kritik madenlerde işbirliği olasılığına dikkat çekti.
Özellikle Eskişehir Beylikova’daki 694 milyon tonluk rezerv ABD’nin ilgisini çekti. Bu büyük potansiyel Washington’un gündeminde. Tedarik zinciri güvenliği için kritik bir seçenek olarak görülüyor.
ABD’nin Çin’e bağımlılığı nasıl azalacak?
ABD, küresel tedarik zincirlerinde çeşitliliğe gitmeyi hedefliyor. Nadir toprak elementleri konusunda Çin’e olan bağımlılık önemli bir risk taşıyor. Beylikova’daki rezervler bu riski azaltabilir.
Büyükelçi Barrack, Türkiye’nin Afrika’daki etkisini de vurguladı. Türk şirketleri kıtada aktif rol oynuyor. Madencilikten lojistiğe kadar birçok alanda Çin ile rekabet ediyorlar.
Bu ağ, ABD ve NATO için alternatif bir tedarik ağı sunabilir. Çin’in Afrika’daki yaygınlığına karşı bir denge unsuru olabilir. Türkiye’nin konumu ve bağlantıları bu stratejide önem taşıyor.
Cumhurbaşkanı Erdoğan bu iddialara ne yanıt verdi?
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Trump’ın rezervleri isteyeceği iddialarına sert tepki gösterdi. “Bu adam uydurup duruyor” diyerek iddiaları yalanladı. Türkiye’nin doğal kaynaklarına sahip çıkacağı mesajı verildi.
New York’taki Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nun ana gündem maddesi Gazze olacak. Erdoğan, 23 Eylül Salı günü BM Genel Kurulu’na hitap edecek. İsrail’e yönelik tepkisini yinelemesi bekleniyor.
Erdoğan’ın açıklamaları, rezerv iddialarının Türkiye tarafından kabul görmediğini gösteriyor. Ancak Beylikova’daki nadir toprak elementlerinin stratejik önemi artmaya devam edecek. Bölgesel ve küresel diplomasideki yeri daha da belirginleşiyor.