Yılın En Parlak Olayı: Türkiye’den Süper Ay Ne Zaman İzlenecek?

Gökyüzü bu hafta olağanüstü bir doğa olayına hazırlanıyor. Kunduz dolunayı olarak da bilinen süper ay, Ay’ın Dünya’ya en yakın konuma gelmesiyle gerçekleşecek. Bu olay 2025 yılının en büyük ve en parlak dolunayı olma özelliğini taşıyor.

Gökyüzü meraklıları ve fotoğraf tutkunları için heyecanlı bekleyiş sürüyor. Yılın en dikkat çekici astronomik olaylarından biri olan süper ay, Kasım ayında kendini gösterecek. Bu özel gök olayına Kunduz dolunayı adı veriliyor. Ay, Dünya yörüngesinde tam daire çizmediği için yakınlaşma ve uzaklaşmalar yaşanıyor. Ay, eliptik yörüngesinde Dünya’ya en yakın olduğu noktaya perigee deniliyor. Süper ay tanımı, bu yakın mesafede dolunayın veya yeniayın gerçekleşmesiyle oluşuyor.

Bu yılın en büyük süper ay deneyimi 5 Kasım Çarşamba gecesi zirveye ulaşacak. Ay, bu tarihte 2019 yılından bu yana Dünya’ya en yakın mesafesine yaklaşacak. Bu yakınlık Ay’ın boyutunu normalden daha büyük gösteriyor. Aynı zamanda parlaklık seviyesi de belirgin şekilde artıyor. Bu durum gökyüzü gözlemi için eşsiz bir fırsat sunuyor.

Kunduz Dolunayı Nedir Ve Neden Bu Adı Almıştır?

Kasım ayında gözlemlenen dolunayın Kunduz Ayı olarak adlandırılmasının tarihsel bir kökeni bulunuyor. Bu isimlendirme Kuzey Amerika yerlileri arasında yaygındı. Kunduzların kış için hazırlık yaptığı bu döneme denk gelmesi bu adı almasına neden oldu. Bu nedenle bu özel gök olayına Kunduz Süper Ayı ismi veriliyor. Ay’ın yakınlaşması fiziksel olarak büyük bir etki yaratmaz. Fakat görsel algı üzerinde belirgin bir fark yaratır. Normalden daha büyük ve parlak bir gök cismi olarak görünür.

Ay, 5 Kasım günü saat 16.19’da tam dolunay evresine ulaşacak. Gözlem için en uygun anlar ise Ay’ın ufuktan yükseldiği zamanlardır. Güneş batımından hemen sonra Ay’ın doğuşu izlenecek. Bu esnada Ay illüzyonu diye bilinen durum ortaya çıkabilir. Ufuk çizgisine yakın olan gök cisimleri olduğundan daha büyük algılanır. Bu yanılsama gözlem keyfini artırır.

Türkiye’den Bu Süper Ay Görülecek Mi?

Süper ayın Türkiye’den gözlemlenip gözlemlenemeyeceği merak konusu. Ay’ın konumu ve parlaklığı küresel bir olaydır. Bu nedenle Türkiye dahil dünyanın büyük bir kısmından gözlem mümkün olacaktır. Elbette hava koşulları gözlem başarısını doğrudan etkileyecektir. Gökyüzünün açık olması ve bulutsuz bir gece olması en iyi sonucu verir. Fotoğraf çekenler için gün batımı sonrası altın ve turuncu tonlar yakalanabilir. Atmosferdeki parçacıklar mavi ışığı dağıtır. Bu durum Ay’ın renklerinin daha sıcak görünmesine yol açar.

Bu olay Ay’ın Dünya’ya en yakın mesafesi olan 356 bin 980 kilometreye yaklaşmasıyla gerçekleşecek. Bu mesafe son beş yılın en yakınıdır. Ay’ın yörüngesindeki bu değişimler düzenli olarak takip edilmektedir. Uzmanlar bu tür olayların bilimsel değeri olduğunu belirtiyorlar. Aynı zamanda görsel açıdan da büyüleyici olduğunu vurguluyorlar.

Bir Sonraki Süper Ay Ne Zaman Gerçekleşecek?

Bu muhteşem gösteriden sonra gök meraklıları bir sonraki etkinliği araştırmaya başladı. Bir sonraki süper ay gözlemi aralık ayında planlanıyor. Ancak aralık ayındaki bu olay biraz farklı olacak. Ay o tarihte Dünya’ya nispeten daha uzak bir konumda bulunacak. Bu durum parlaklık ve büyüklük açısından bu kasım olayından daha sönük olacağı anlamına gelir. Aralık süper ayına Soğuk Süper Ay adı veriliyor.

Bilim insanları süper ay olaylarının sıklığı hakkında bilgiler veriyor. Bu olaylar yılda birkaç kez tekrarlanabilmektedir. Her biri kendine has özellikler taşır. Bu yüzden her gözlem ayrı bir deneyim sunar. Teleskopu veya güçlü fotoğraf makinesi olanlar için bu anlar nadir yakalanan fırsatlardır. Özellikle şehir silüetleri ile birlikte Ay’ın fotoğrafını çekmek ilgi odağıdır.

Gözlemcilerin gece saatlerinde Ay’ın yükselişini izlemesi tavsiye edilir. Havanın açık olması en büyük dilektir. Bu tür doğa olayları insanları gökyüzüne bakmaya teşvik eder. Bilim ve estetik bu olayda birleşir. Kasımın bu eşsiz gecesi gökyüzünde unutulmaz anlar yaşatacak gibi görünüyor. Bu yakınlaşma Ay’ın döngüsünü anlamak adına önemli bir göstergedir.

Kaynaklar: Kaynak1 – Kaynak2