Afrika genelinde Mpox (M çiçeği) virüsü, Ocak ayından bu yana süratle yayılmaya devam ediyor. Bilhassa Kongo Demokratik Cumhuriyeti (KDC) başta olmak üzere, kıta genelinde 13 ülkede görülen virüs, binlerce insanı etkiledi. Afrika Hastalık Denetim ve Tedbire Merkezi (Africa CDC), kıta çapında bir halk sıhhati acil durumu ilan edilmesine çok yakın olduklarını belirtti.
13 ÜLKEDE 2 BİN 822 HADİSE, 517 ÖLÜM
Africa CDC’nin 9 Ağustos’ta yayımladığı rapora nazaran, Ocak ayından 8 Ağustos’a kadar olan süreçte 13 Afrika ülkesinde 2.822 kişi Mpox virüsüne yakalandı, 14.719 kuşkulu hadise kaydedildi. Virüs nedeniyle toplam 517 kişi hayatını kaybederken, bu ölümlerin 511’i KDC’de gerçekleşti. Mpox virüsü, 1970’te KDC’de birinci defa tespit edilmesinden bu yana Batı ve Orta Afrika ülkeleriyle hudutlu kalmış, fakat 2022’de dünya çapında bir salgına dönüşmüştü.
SALGINLA UĞRAŞTA ZORLUKLAR
Mpox virüsüne karşı geliştirilen aşının Afrika’ya ulaştırılmasındaki zorluklar, kıtada Kovid-19 gibisi bir salgın riski konusunda önemli kaygılara yol açıyor. Africa CDC, salgının denetim altına alınabilmesi için 10 milyon doz aşıya muhtaçlık duyulduğunu, lakin şu anda yalnızca 200 bin doz aşının mevcut olduğunu açıkladı. Bu dozların çok az bir kısmı Afrika’ya ulaşmış durumda ve aşının maliyeti kıta ülkeleri için epey yüksek.
ACİL DURUM İLANI BEKLENİYOR
Mpox virüsünün kıta genelinde süratle yayılması, milletlerarası sıhhat otoritelerini harekete geçirdi. Dünya Sıhhat Örgütü (DSÖ) Genel Yöneticisi Tedros Adhanom Ghebreyesus, Acil Durum Komitesinin Mpox salgını ile ilgili bir toplantı yapacağını duyurdu. Bu toplantıda, salgının milletlerarası bir halk sıhhati tehdidi olup olmadığı pahalandırılacak. Lakin bölgesel bir acil durum ilanı kararı, Africa CDC tarafından alınacak.
KOVİD-19’DAN ALINAN DERSLER VE AŞI ERİŞİM SORUNU
Africa CDC Genel Yöneticisi Jean Kaseya, Afrika’nın Kovid-19 salgınından ders çıkararak bu sefer daha erken tedbir almak istediklerini belirtti. Africa CDC, şayet acil durum ilan edilirse, kıtada salgınla uğraş eden ülkelere takviye sağlanmasının ve milletlerarası müdahalenin daha kolay koordine edilmesinin hedeflendiğini vurguladı.
MPOX VİRÜSÜNÜN KÖKENİ VE BULAŞ YOLLARI
Mpox virüsü birinci sefer 1970 yılında KDC’de insanlarda tespit edilmiş olsa da, virüs 1958’de maymun kolonilerinde çiçek hastalığına misal belirtilerle ortaya çıktı. DSÖ, 2022’de virüsün ismini ırkçılık ve ayrımcılık derdiyle “mpox” olarak değiştirdi. Virüs, fareler ve sincaplar üzere kemirgen hayvanlardan yahut enfekte olmuş bireylerden bulaşabiliyor. Mpox virüsü, yüksek ateş, baş ve kas ağrıları, lenf bezlerinde şişlik ve ciltte kabarcıklar üzere belirtilere neden oluyor. Özel bir tedavi yolu bulunmayan hastalığın tedavisi antiviral ilaçlarla yapılıyor.
DSÖ, Mpox aşısının acil kullanımına yönelik birinci adımları atarken, Africa CDC de aşı maliyetlerini düşürmek için üreticilerle görüşmelere başladı. Aşıya erişimde yaşanan zorluklar, bilhassa düşük gelirli Afrika ülkelerinde önemli telaşlara yol açıyor. Mpox salgınının denetim altına alınabilmesi için acil durum ilanı ve tesirli aşı kampanyalarının süratle hayata geçirilmesi bekleniyor.
Kaynak: https://www.istiklal.com.tr/afrikada-mpox-virusu-hizla-yayiliyor-acil-durum-ilani-gundemde
