Mali’de gerçekleştirilen bu araştırma, bilhassa hamilelik planlayan bayanlar için sıtma aşısının ne kadar tesirli olabileceğini ortaya koydu. Araştırma, gebe kalmayı düşünen 300 bayan üzerinde yapıldı ve bayanların iki yıl boyunca sıtma enfeksiyonuna karşı korunabileceği görüldü.
ENFEKSİYONA KARŞI KORUDU
Çalışma kapsamında, gebe kalmayı planlayan bayanlar düşük doz aşı, yüksek doz aşı ve plasebo kümelerine ayrıldı. Aşılanan bayanlar doğum denetim formüllerini bırakarak hamilelik sürecine girdiler ve yaklaşık iki yıl boyunca, iki sıtma dönemi boyunca takip edildiler. Ayrıyeten, bu süreçte gebe kalan bayanların bebekleri de doğumdan sonra birinci yaş günlerine kadar izleme alındı.
Araştırmanın sonuçları, sıtma aşısının aktifliğini açıkça gösterdi. Yüksek doz aşı kümesinde, bayanların %86’sı birinci yıl boyunca sıtma enfeksiyonuna karşı korundu. Düşük doz kümesinde ise aşının aktifliği iki yıl boyunca %57 olarak tespit edildi. Bilhassa düşük doz kümesinde, aşının ikinci yıldaki aktifliğinin %61’e çıkması, rastgele bir destek yapılmadan dahi tesirli olabileceğini gösterdi. Bu, aşının yalnızca birinci yıl değil, ikinci yılda da önemli bir muhafaza sağlayabileceğini ortaya koydu.
SITMANIN GEBELİKTEKİ TEHLİKELERİ
Sıtma, bilhassa gebe bayanlar için büyük bir sıhhat tehdidi oluşturuyor. Dünya Sıhhat Örgütü (DSÖ) datalarına nazaran, Afrika’da her yıl yaklaşık 50 bin bayan sıtma nedeniyle hayatını kaybediyor ve 200 bin meyyit doğum gerçekleşiyor. Gebelikte sıtma enfeksiyonu (Plasmodium falciparum), annede şiddetli hastalıklara yol açabiliyor ve bu da hem anne hem de bebek için önemli riskler oluşturuyor. Bu bağlamda, sıtma aşısının gebelikten evvel uygulanması, hem anne hem de doğacak çocuk için hayati kıymet taşıyor.
“ETİK BİR ZORUNLULUK”
Mali’nin Bamako kentindeki Sıtma Araştırma ve Eğitim Merkezi (MRTC) tarafından yönetilen bu araştırma, bilim dünyasında büyük yankı uyandırdı. Araştırma grubunu yöneten Alassane Dicko, bu bulguları “kadınları hamilelik öncesi ve sırasında sıtmaya karşı korumak için muazzam bir ilerleme” olarak nitelendirdi. Aşılanan bayanlarda gebeliklerin daha erken gerçekleştiğinin gözlemlenmesi de bu çalışmanın bir öteki çarpıcı sonucu oldu.
Sanaria’nın kurucusu ve CEO’su Stephen L. Hoffman da bu araştırmanın, Afrika’daki bayanların ve doğmamış bebeklerin hayatlarını kurtarma potansiyeline sahip olduğunu belirtti. Ayrıyeten, Kamerun Üniversitesi’nden Profesör Rose Leke, hamile bayanlar üzerinde yapılan bu çalışmanın ehemmiyetine değinerek, sıtmanın çocuk doğurma potansiyeli olan bayanlar üzerindeki derin tesirleri göz önüne alındığında, bu cins çalışmaların etik bir mecburilik olduğunu vurguladı.
Dünya Sıhhat Örgütü, sıtmayla uğraşta değerli adımlar atmış durumda. DSÖ’nün Sıtma Aşısı Uygulama Programı aracılığıyla Kenya, Gana ve Malavi’de yaklaşık iki milyon çocuğa sıtma aşısı ulaştırıldı. Bilhassa 2021’de önerilen RTS,S aşısı, çocuklar ortasında sıtmayı önlemeyi hedefliyor. 2023 yılında DSÖ, salgın bölgelerde yaşayan çocuklara yönelik sıtma aşılarının programlı kullanımını önermişti.
Kaynak: https://www.istiklal.com.tr/arastirma-umut-verdi-gebelik-oncesi-asi-anne-ve-bebegi-koruyabilir
