Jet İtki Laboratuvarı tarafından tasarlanan Perseverance keşif aracı, Mars yüzeyinde eski mikrobiyal hayat belirtilerini araştırmak, gezegenin jeolojisini ve iklimini incelemek ve gelecekteki beşerli vazifeler için hazırlık yapmak emeliyle keşif yapıyor.
Önemli Keşif: Cheyava Şelalesi
Son bulgulara nazaran, Perseverance aracı, Mars’ta milyarlarca yıl evvel mikrobik yaşama mesken sahipliği yapmış olabileceğine dair işaretler taşıyan bir kaya tespit etti. Bilim insanları tarafından Büyük Kanyon’daki bir şelaleden esinlenerek “Cheyava Şelalesi” ismi verilen bu kaya, Mars’ın geçmişte mikroskobik yaşama mesken sahipliği yapıp yapmadığına dair ipuçları içeriyor.
Kaya Tahlilleri ve Bulgular
Perseverance üzerindeki aletlerle yapılan tahliller, 1 metre uzunluğunda ve 60 santimetre enindeki kayanın eski ömür belirtilerine dair izler taşıdığını gösterdi. Kayanın, milyarlarca yıl evvel akan su bulunduğunu ve muhtemelen hayat formları tarafından oluşturulan kimyasal izler ve yapılar sergilediği tespit edildi.
Kaya, gezgin tarafından keşfedilen alanda 21 Temmuz’da bulunan “Cheyava Şelalesi”, çok uzun vakit evvel Jezero Krateri’ne akan su tarafından oyulmuş 400 metre genişliğindeki eski bir ırmak vadisinin kuzey kenarında yer alıyor. “Organikler ve Kimyasallar için Yaşanabilir Ortamların Raman ve Lüminesans ile Taranması (SHERLOC)” aygıtı tarafından taranan kaya, organik bileşikler içeriyor.
Yaşamın Yapı Taşları
Karbon bazlı moleküller hayatın yapı taşları olarak kabul edilse de, biyolojik olmayan süreçlerle de oluşabilirler. Kayanın kırmızı bölgelerine yakından bakıldığında, leopar desenine benzeyen siyah unsurlarla çevrili çok sayıda sistemsiz biçimli, milimetrik boyutta kirli beyaz lekeler de tespit edildi. Bu siyah halelerin hem demir hem de fosfat içerdiği belirlendi.
Bilim İnsanlarının Görüşleri
Pasadena’daki California Teknoloji Enstitüsü’nden Perseverance projesi grubundan Ken Farley, Cheyava Şelalesi’nin şimdiye kadar incelenen en şaşırtan, en karmaşık ve potansiyel olarak en kıymetli kaya olduğunu belirtti. Farley, “Organik unsurlar, mikrobik hayatın güç kaynağı olarak kullanabileceği kimyasal tepkileri gösteren besbelli renkli noktalar ve ömür için gerekli olan suyun kayanın üzerinden geçtiğine dair birinci ikna edici tespitleri yaptık.” dedi.
Perseverance takımından Avustralya’daki Queensland Üniversitesi astrobiyolog David Flannery, kayalardaki bu cins özelliklerin çoklukla yeraltında yaşayan mikropların fosilleşmiş kalıntılarıyla ilişkilendirildiğini belirtti.
Diğer Görüşler ve İhtimaller
Kaya üzerinde tespit edilen milimetre boyutunda olivin kristalleri ile sülfatın, gezegendeki magmanın kristalleşmesiyle oluşmuş olabileceği ve yaşanamaz sıcaklıklarda kayaya yapışarak biyolojik olmayan süreçlerle leopar desenlerini oluşturmuş olabileceği de bedellendiriliyor.
Bilim insanları, gözlemlenen izlere dair başka görüşleri de pahalandırıyor ve antik yaşama dair kesin bulgu için ek araştırmaların gerekli olduğunu belirtiyor.
Kaynak: https://www.istiklal.com.tr/nasa-kesfetti-marsta-milyarlarca-yil-once-yasam-varmis
